GIỮ VỮNG MỐI DÂY: HUY HIỆU CỦA HƯỚNG ĐẠO VIỆT NAM

Trước tết Nguyên Đán Đinh Dậu, trên Facebook có một vài ACEHĐ thắc mắc rằng "Huy hiệu HĐVN là Hoa Huệ hay Hoa Sen?"... Tôi bèn hỏi Trưởng Sư Tử Đảm Đương thì Ông Nội tôi mới trả lời rằng khi nào ra Huế rồi sẽ biết.

Kể từ khi vào Đại Học tôi đều được tháp tùng Trưởng STĐĐ ra Huế để Giỗ Ông Cố' của tôi cũng như phụ tiếp khách HĐ vì năm nào kỵ Trưởng Cò Yêu Đời cũng có rất nhiều ACEHĐ xa gần về tham dự. ngoài các Trưởng của Đạo Thừa Thiên còn có một số Trưởng thuộc các Đạo: An Hải, Lâm Viên và thi thoảng còn có một số Trưởng ở Miền Nam ra dự.

Về đến Từ Đường tôi bèn lục lọi trong tủ sách của Ông Cố tôi.. tìm được Hồi ký của các Trưởng: Dã Mã Võ Thành Minh, Trần Văn Khắc, Hoàng Đạo Thúy, Tôn Thất Dương Vân. đều là những vị Tổng Ủy Viên kì cựu của HĐVN và rất nhiều sách báo HĐ. Nhưng vì thời gian ít ỏi không kịp đọc hết nên chỉ tập trung cho câu hỏi ở trên nhưng vẫn chưa có lời giải đáp

***

Vào buổi trưa ngày giỗ chính, khi có một số ACEHĐ vào thắp hương tưởng nhở Trưởng Cò Yêu Đời, xong thì Ông Nội tôi dẫn sang gian bên cạnh là nơi thờ cúng Tổ Tiên dòng họ của Bà Cố Nội tôi, chỉ vào một bức ảnh của một người đàn ông mặc Vest và hỏi:

"Các Trưởng có biết vị này là ai không?"

Sau một hồi chẳng ai trả lời thì Ông Nội tôi mới bảo:

"Đó là Trưởng Vĩnh Bang - tác giả huy hiệu HĐVN, anh em bạn Dì của tôi, là con của chị cả của mẹ tôi! Anh ấy và gia đình định cư ở Thụy Sĩ trước 1954, nàm 1992 có về Huế, xây sinh phần cho cả 2 vợ chồng ở chùa Từ Quang gần Đàn Nam Giao... Khi anh chị ấy qua đời, các con cháu đã hỏa thiêu và đưa tro cốt về nhập mộ để được gần Dì tôi cũng chôn cạnh đấy"

Mừng quá, tôi liền chụp lại ảnh Trưởng Vĩnh Bang để ACEHĐ xem cho biết.

Vừa về Đà Lạt, tôi liền lao vô đọc Hồi Kí của các vị Cựu Tổng Ủy Viên để tìm lời xác nhận. Và tôi phải đọc rất cẩn thận từng trang từng trang một bởi những cuố'n Hồi Kí này đều được đánh máy trên giấy Pelure mỏng, lâu ngày bị ẩm nên dễ bị rách... Bỗng mắt tôi sáng lên khi bắt gặp một đoạn như thế này trong hồi kí của Trưởng Dã Mã Võ Thành Minh:

"Phù hiệu Hướng Đạo:

Sau một dây dài chính biến ở miền Nam, triều đại thay đổi thì Quốc Kỳ cũng như Nội Quy Hướng Đạo cũng ít nhiều thay đổi là lẽ đương nhiên. Nhưng Dã Mã vẫn vui lòng khi còn thấy lại nơi gia đình Hướng Đạo cái phù hiệu y nguyên như xưa, cũng do Dã Mã tranh đấu nhiều mới được xuất hiện.

Chính cái phù hiệu ấy là HOA SEN chứ không phải là hoa Bách Hợp như tất cả anh chị em miền Nam, kể cả bạn đường xưa đang lầm tưởng.

Nguyên do phù hiệu ấy là thế này:

Khi Ban Thường Trực bàn đến vấn đề phù hiệu, Dã Mã đề nghị ngay Hoa Sen thay cho những phù hiệu đã được dùng ở Âu Tây, từ Hoa Bách Hợp (Âu Mỹ) cho chí hình chữ Thập bằng (Croix Canné), chiếc cung trương (Arc tendue) hay con Gà trống vàng (Coq d'or) của Pháp, không có thứ nào thích hợp với tinh thần Á Đông cả. Hoa Sen là dấu hiệu của người quân tử Á Đông: Mọc giữa bùn mà không nhiễm mùi bùn, thật xứng đáng làm phù hiệu cho Hướng Đạo Việt Nam nói riêng và cho Đông Nam Á nói chung. Ban Thường Trực đồng ý và giao cho Dã Mã mướn vẽ một bông sen cho tuyệt đẹp. Dã Mã không mướn họa sĩ vẽ mà lại ra thông cáo cho cả 5 Hội HĐ thuộc Tổng Hội HĐ Đông Dương (*) yêu cầu mỗi Hội gửi về phòng Bí Thư một vài kiểu mẫu do Hướng Đạo Sinh của Hội tự vẽ. Ít hôm sau, vàn phòng Bí Thư nhận được 40 mẫu, họa đồ số 14 hay 16 gì đó được Thường Trực chọn làm phù hiệu chính thức cho HĐ Đông Dương"

Thế là tôi quên cả mệt đọc tiếp các cuốn Hồi Kí và tìm thấy đoạn sau đây:

"Tháng 4 năm 1992, người viết tập sách nhỏ này, nhân gặp Trưởng Vĩnh Bang, một Trưởng kì cựu từ Thụy Sĩ về thăm Huế và nhân nói chuyện về phù hiệu Hoa Sen, đã được Trưởng Vĩnh Bang xác nhận rằng phù hiệu Hướng Đạo mà chúng ta dùng mấy lâu nay chính là Hoa Sen chế thành kiểu (Stylisée) gần giống như Hoa Bách Hợp, và chính Trưởng Vĩnh Bang là tác giả của phù hiệu"

(Trích hồi kí của Trưởng Cò Yêu Đời)

***

Đây xem như là món quà kính tặng quý vị độc giả của Nội San Giữ Vững Mối Dây và toàn thể ACE HĐVN trong dịp Tết Đinh Dậu với lòng mong ước HĐVN sớm được nhà nước công nhận bởi vì "Năm mới, vận hội mới".

Đà Lạt, Xuân Đinh Dậu

Tôn thất Hoàng Lộc

Nai vàng Năng Nổ

Ghi chú của BBT GVMD:

(*): Thời kì Pháp thuộc, Đông Dương bị Pháp chia để trị, gồm 5 phần: Lào, Campuchia, Bác kì, Trung Kì và Nam kì; mỗi Phần đều có bộ máy chính trị riêng... Nên Tổng hội HĐ Đông Dương (FIAS: Fédération Indochinoise des Associations Scoutisme) cũng gồm 5 hội HĐ: Bác kì, Trung kì, Nam kì, Lào, Campuchia. Mãi đến Cách Mạng Tháng 8, hội HĐVN mới ra đời thay thế cho 3 hội HĐ (Bác kì, Trung kì, Nam kì) và được Chủ Tịch Hồ Chí Minh nhận làm Chủ Tịch Danh Dự theo công văn ngày 31/05/1946.